تازیانه و شلاق
ﺍﻣﺎﻡ ﺻﺎﺩﻕ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻼﻡ ﻣﯽ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ:
ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺧﻮﺍﺏ ﺑﺮ ﭘﻨﺞ ﻭﺟﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻭﻝ: ﺷﻌﺚ ﻭﻗﺒﺢ ﻭ ﺯﺷﺖ.
ﺩﻭﻡ: ﺟﺪﻝ ﻛﺮﺩﻥ ﻭ ﺑﮕﻮ ﻣﮕﻮ.
ﺳﻮﻡ: ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪﻥ ﻛﺎﺭﻱ ﻣﺸﻜﻞ.
ﭼﻬﺎﺭﻡ: ﺳﻔﺮ ﻭ ﻣﻔﺎﺭﻗﺖ.
ﭘﻨﺠﻢ: ﺑﺰﺭﮔﻲ ﻭ ﻣﺎﻝ.
ﺩﺍﻧﻴﺎﻝ ﻧﺒﯽ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻟﺴﻼﻡ ﻣﯽ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ:
ﺍﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺑﻴﻨﺪ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﺮﻁ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ, ﺩﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﺵ ﺑﺮ ﻣﺮﺍﺩ ﻭ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﺳﺖ. ﺍﮔﺮ ﺩﻳﺪ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺍﻭ ﻣﺨﺮﻭﻁ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ, ﺩﻟﻴﻞ ﺑﺮ ﺷﺮﻑ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﻲ ﺍﺳﺖ, ﺑﻪ ﻗﺪﺭ ﺁﻥ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ, ﻭ ﺑﻌﻀﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ, ﻛﻪ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺧﻮﺍﺏ, ﺩﻟﻴﻞ ﺑﺮ ﻣﺎﻝ ﺍﻧﺪﻙ ﺍﺳﺖ ﺑﺮ ﻗﺪﺭ ﺑﻴﻨﻨﺪﻩ ﺧﻮﺍﺏ. ﺍﮔﺮ ﺩﻳﺪ ﺩﻭﺍﻝ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺍﻭ ﺑﮕﺴﺴﺖ, ﺩﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﻣﺎﻝ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﻲ ﺍﺯ ﻭﻱ ﺟﺪﺍ ﺷﻮﺩ.
ﻣﺤﻤﺪ ﺍﺑﻦ ﺳﻴﺮﻳﻦ ﺑﺼﺮﯼ ﮔﻮﻳﺪ:
ﺍﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﻛﺴﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺑﺰﺩ, ﺩﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﻱ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻛﺴﺐ ﻭ ﻛﺴﺐ ﺍﻭ ﻓﺎﻳﺪﻩ ﺑﺪﻭ ﻧﺮﺳﺪ. ﺍﮔﺮ ﺑﻴﻨﺪ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺑﻴﻨﺪﺍﺧﺖ, ﺩﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻛﺎﺭﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻴﻨﺪﺍﺯﺩ. ﺍﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺩﻳﺪ ﻛﺴﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺑﺰﺩ ﻭ ﺧﻮﻥ ﺍﺯﺗﻦ ﻭﻱ ﺭﻭﺍﻥ ﺷﺪ, ﺩﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﺳﺨﻨﻬﺎﻱ ﻧﺎﺧﻮﺵ ﺷﻨﻮﺩ.
ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﺑﻦ ﻋﺒﺪﺍﻟﻠﻪ ﮐﺮﻣﺎﻧﯽ ﮔﻮﻳﺪ:
ﺍﮔﺮ ﺑﻴﻨﺪ ﻛﺴﻲ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺑﺰﺩ, ﺩﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻛﺲ ﻣﺎﻝ ﺣﺮﺍﻡ ﻳﺎﺑﺪ. ﺍﮔﺮ ﺩﻳﺪ ﺑﻪ ﺯﺧﻢ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺧﻮﻥ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺭﻭﺍﻥ ﺷﺪ, ﺩﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﻣﺎﻝ ﻳﺎﺑﺪ. ﺍﮔﺮ ﺑﻴﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﺯﺧﻢ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺑﺮ ﺗﻦ ﺍﻭ ﺑﻤﺎﻧﺪ, ﺩﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﺳﺨﻨﻬﺎﻱ ﻧﺎﺧﻮﺵ ﺷﻨﻮﺩ. ﺍﮔﺮ ﺩﻳﺪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺑﺰﺩﻧﺪ ﻭ ﻧﺪﺍﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺯﺩ, ﺩﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﻧﺎﮔﺎﻩ ﻣﺎﻝ ﺁﻳﺪ
ﺟﺎﺑﺮ ﻣﻐﺮﺑﯽ ﻣﯽ ﮔﻮﻳﺪ:
ﺍﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﺏ ﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﻧﻴﻜﻮ ﺩﺍﺷﺖ ﻳﺎ ﻋﻼﻗﻪ ﺍﺑﺮﻳﺸﻤﻴﻦ, ﺩﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻓﺮﺯﻧﺪﻱ ﺁﻳﺪ. ﺍﮔﺮ ﺑﻴﻨﺪ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺍﺯ ﭼﻮﺏ ﺍﺳﺖ, ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺳﺖ ﺑﺮ ﻗﻮﺕ ﺣﺎﻝ ﻭﻱ. ﺍﮔﺮ ﺑﻴﻨﺪ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺍﺯ ﭼﺮﻡ ﻳﺎﺍﺯ ﺩﻭﺍﻝ ﺍﺳﺖ, ﺩﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﺧﻴﺮ ﻣﻨﻔﻌﺖ ﺑﺪﻭ ﺭﺳﺪ. ﺍﮔﺮ ﺑﻴﻨﺪ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺑﺸﻜﺴﺖ, ﺩﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﻓﺮﺯﻧﺪﺵ ﺑﻤﻴﺮﺩ ﻳﺎ ﺍﺯ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﻣﻌﺰﻭﻝ ﺷﻮﺩ. ﺍﮔﺮ ﺑﻴﻨﺪ ﺑﺮ ﺍﺳﺐ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﻭ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﻣﻲ ﺯﺩ, ﺩﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ ﻛﺴﻲ ﻛﺎﺭﻱ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﺪﺍﻥ ﻛﺎﺭ, ﺑﺮ ﻭﻱ ﻣﻨﺖ ﻧﻬﺪ. ﺍﮔﺮ ﺑﻴﻨﺪ ﺑﺮ ﭘﺸﺖ ﻛﺴﻲ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﻣﻲ ﺯﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﺧﻮﻥ ﺑﺮﺁﻣﺪ, ﺩﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻛﺲ ﻣﺎﻝ ﺣﺮﺍﻡ ﻳﺎﺑﺪ ﻳﺎ ﺯﻧﻨﺪﻩ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻣﺘﻬﻢ ﻛﻨﺪ ﺑﻪ ﮔﻨﺎﻫﻲ. ﺍﮔﺮ ﺑﺮ ﭘﺸﺖ ﺧﻮﺩ ﺯﺧﻢ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺯﺩ, ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﭘﺎﺭﻩ ﭘﺎﺭﻩ ﺷﺪ, ﺩﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﺍﻫﻞ ﺍﻭ ﻣﺘﻔﺮﻕ ﺷﻮﻧﺪ. ﺍﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺭﺍ ﺑﻲ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺯﺩ, ﺩﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﻭﻱ ﺭﺍ ﻏﻢ ﻭﺍﻧﺪﻭﻩ ﺭﺳﺪ.
ﺍﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺑﻦ ﺍﺷﻌﺚ ﮔﻮﻳﺪ:
ﺍﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺑﻴﻨﺪ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﺪﺳﺖ ﺧﻮﺩ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺭﺍﺯ ﺷﺪ, ﺩﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﻭ ﺑﺮ ﺧﺼﻢ ﺩﺭﺍﺯ ﺷﻮﺩ. ﺍﮔﺮ ﺑﻴﻨﺪ ﺩﺭﺍﺯ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﺷﺪ, ﺩﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﺩﺷﻤﻦ ﺑﺮ ﻭﻱ ﻏﻠﺒﻪ ﻛﻨﺪ.
ﺧﺎﻟﺪ ﺑﻦ ﻋﻠﯽ ﺑﻦ ﻣﺤﺪ ﺍﻟﻌﻨﺒﺮﯼ ﮔﻮﻳﺪ:
ﺍﻓﺘﺎﺩﻥ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻬﺎﯼ ﺍﺯ ﺁﺳﻤﺎﻥ ﺑﺮ ﺯﻣﻴﻦ, ﺑﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﻋﺬﺍﺏ ﻭ ﺍﻧﺘﻘﺎﻡ ﺷﺪﻥ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻣﻴﺸﻮﺩ.
ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻣﻄﻴﻌﻲ ﺗﻬﺮﺍﻧﻲ ﮔﻮﻳﺪ:
ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻳﮏ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺟﻨﮕﻲ ﻭ ﺗﺪﺍﻓﻌﻲ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﺮ ﺟﻨﮕﺠﻮﻱ ﺳﻮﺍﺭﮐﺎﺭﻱ ﻳﮏ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺩﺍﺷﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﺒﮏ ﻭ ﺭﻭﺵ ﺧﻮﺩﺵ ﻣﻲ ﺑﺴﺖ ﻭ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﻣﻲ ﺑﺮﺩ ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻱ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﻳﮏ ﻧﻔﺮ, ﺷﺨﺺ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻧﻤﻲ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺑﺎ ﻣﻬﺎﺭﺕ ﻭ ﭼﺎﺑﮑﻲ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮐﻨﺪ ﻭﻟﻲ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻣﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﻭ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻓﻘﻂ ﮔﻪ ﮔﺎﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻌﺰﻳﺰ ﻭ ﺗﻨﺒﻴﻪ ﺧﻼﻓﮑﺎﺭﺍﻥ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﻣﻲ ﺭﻭﺩ. ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﮐﺴﻲ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺧﻮﺍﺏ ﺑﺒﻴﻨﺪ ﮐﻢ ﺍﺳﺖ ﻣﻌﻬﺬﺍ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ. ﻣﻌﺒﺮﺍﻥ ﮐﻬﻦ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﻋﺰﺕ ﻭ ﺷﺮﻑ ﻣﺮﺩ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﮐﺴﻲ ﺑﺒﻴﻨﺪ ﺗﺎﺯﻳﺎﻧﻪ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﺶ ﻣﻲ ﺍﻓﺘﺪ ﺍﺯ ﮐﺎﺭ ﻣﻌﺰﻭﻝ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ.