مغالطه "بهترین شش لول بند تگزاس" یا شواهدگزینشی چیست
بهترین شش لول بندتگزاس نوع خاصی از مغالطه رهانکردن پیشفرض است. این مغالطه وقتی صورت می گیرد که فرد بخش عمده ای از اطلاعاتی که به سود هدف او نیست را نادیده گرفته و فقط بر آنهایی که عقیده او را ثابت می کند، تمرکز می کند. ریشه نام این مغالطه بر اساس یک لطیفه آمریکایی است که در آن ماجرای زیر رخ می دهد
روزی یک تیرانداز ناشی تگزاسی با چشمان بسته، چند تیر به دیوار یک انبار شلیک می کند. سپس با گچ دور نقاطی که به هم نزدیکتر هستند را دایره می کشد و می گوید هدف من از ابتدا نقطه مرکزی این دایره بوده! ببینید همه گلوله هایم به هدف خورده! پس من بهترین شش لول بند تگزاس هستم.
مغالطه شش لول بند تگزاس ، یکی از مغالطات رایج در زمینه های تبلیغاتی ست.
معمولا در فیلم های تبلیغاتی شرکت های تجاری ، تبلیغات انتخاباتی و ... این مغالطه براحتی یافت می شود.
کارگردانان این فیلم ها به سراغ مشتریان میروند و با آنان مصاحبه میکنند و نظرات آنان را جویا میشوند.
سپس سخنان مشتریانی که با اشتیاق ورضایتمندی از محصول مورد نظر سخن گفته اند را انتخاب کرده و در فیلم به نمایش میگذارند ، بدون آنگه کلامی از صحبت ناراضیان پخش کنند.
پزشکان زیبایی در سایت خود یا در روزنامه چند نمونه از عمل های موفق و رضایت بخش خود را به معرض دید میگذارند ، درحالیکه ممکن است چهره وظاهر اکثر مراجعان این پزشک ، پس از جراحی از تناسب کافی برخوردار نشده باشد.
در تبلیغات نامزدهای انتخاباتی روی یک یا چند طرح موفق آن کاندید - که در دوره ای از مدیریتش بر نهادی خاص انجام شده و نتایجی به بار آورده - مانور داده میشود ،اما از دیگر دوره های مدیریتی که وی طرحی نداشته و ازطرحهای شکست خورده او که هزینه های سنگینی را برای مجموعه تحت مدیریتش به بار آورده سخن نمیگویند.
این مغالطه رواج گسترده ای بین طرفداران مکاتب خرافی دارد.
طرفداران اینگونه مکاتب با انتخاب گزینشی موارد مثبت و کنار گذاشتن موارد نقض ، تضادها و ضعف ها و ناکارآمدی های آن طرز تفکر سعی می کنند این گونه جلوه دهند که آن مکتب اگرچه غیر علمی است ولی کاربردی و مفید است و سپس علت عدم تایید علمی آن را به توهمات توطئه ربط می دهند و نه ضعف هایی که آنها را بیان نکرده و -آگاهانه یا ناآگاهانه در نظر نگرفته اند.
مثال:
پیش بینی های نوستراداموس را شنیده ای؟ خیلی از گفته هایش درست است.
(نوستراداموس هزاران پیش بینی کرده که به ندرت و سختی می توان چند تای آنها را با کمک تبصره، مربوط دانست. وقتی هزاران خط اراجیف نامربوط بنویسید احتمال دارد که طی صدها سال، از چند کلمه آن به صورت مبهمی بتوان چیزی یافت که به حوادث جاری مربوط باشد.
مثلاً می شود امروز پیش بینی کرد که در روزهای آینده در ایران ۳ زلزه می آید که یکی خطرناک است. روزانه بیش از ۱۰ زلزله در شبکه لرزه نگاری دانشگاه تهران ثبت می شود و همیشه هم ممکن است یکی از آنها زلزله ای جدی باشد.
این مغالطه حتی درتحلیل های سیاسی نیز کاربرد دارد.
مثال:
با بررسی وقایع سالهای آخر سلطنت پهلوی ووقایع پس از انقلاب ، بروشنی میتوان دریافت که انقلاب ایران توطئه ی غرب برای جلوگیری از پیشرفت ایران بود.
ازطرفی چندین سال بود که ایران پیشرفت اقتصادی و صنعتی خوبی مبتنی بر افزایش قیمت نفت داشت که میتوانست برای غرب زیان آور باشد.
از طرفی شاه در مصاحبه ای از باج ندادن به غربی ها صحبت کرده بود.
همچنین انقلابیون در اروپا براحتی به تبلیغات میپرداختند.
-لابد وقایعی مانند ، سفر کارتر به ایران و سفر شاه به آمریکا و استقبال گرم کارتر در سال آخرپهلوی
قراردادهای نظامی و اقتصادی ایران با غرب ، سفر آزینهاور ومدارکی که نشان از تلاش او تا آخرین لحظه برای حفظ سلطنت و جلوگیری از انقلاب داشت و همچنین اشغال سفارت آمریکا پس از انقلاب و انواع متعدد تقابل هایی که نظام برآمده از انقلاب ۵۷ با غرب داشت و دیگر شواهدکه خلاف این ادعارا ثابت میکند ، همه بازی بوده.
راه حل مقابله:
باید از مغالطه گر بخواهید اطلاعاتی که نادیده می گیرد را مشخص کند و به او نشان دهید که در صورت در نظر گرفتن آن اطلاعات کنار گذاشته شده ، استدلال او بی ارزش و نامعتبر است.
استقرا
تعمیم شتابزده
نمونه ناکافی
نمونه غیرتصادفی
عدم واقع نمایی نمونه ها
تبعیض طلبی
ارزیابی یکطرفه
توسل به اکثریت
سنت گرایی
جذابیت تئوری توطئه