همه چیز درباره کاربامازپین؛ موارد مصرف، نحوه مصرف و عوارض جانبی

• نام دارو: کاربامازپین

• نام لاتین: Carbamazepine

• نام تجاری: تِگْرِتول (Tegretol)

• رده دارویی: داروی ضد تشنج یا ضد صرع

• اشکال دارویی: قرص

• فروش دارو: با نسخه

• پیشگیری و کنترل تشنج

• تسکین برخی از انواع دردهای عصبی (مانند نورالژی تریژمینال) 

• درمان صرع، دردهای نوروپاتی و اختلال دوقطبی

• اگر به کاربامازپین یا سایر داروهای ضد تشنج مانند اکسکاربازپین، فنوباربیتال یا لاموتریژین حساسیت دارید، نباید از کاربامازپین استفاده کنید.

• اگر به بیماری‌های کبدی شدید مانند هپاتیت یا نارسایی کبد مبتلا هستید.

• اگر به بیماری‌های کلیوی شدید مبتلا هستید.

• اگر سابقه گلوکوم (فشار چشم بالا) دارید.

• اگر سابقه پورفیری (بیماری ژنتیکی که بر سیستم عصبی و خون شما تأثیر می‌گذارد) دارید.

• اگر سابقه کم خونی یا مشکلات مغز استخوان دارید

• سن بیمار

• نوع و شدت بیماری تحت درمان

• نحوه واکنش به اولین مقدار مصرفی دارو

• سایر شرایط پزشکی بیمار

• بزرگسالان به عنوان ضد تشنج: مقدار شروع یک قرص (200 میلی‌گرم) دو بار در روز اول می‌باشد. ممکن است مقدار دارو بر اساس نیاز بیمار توسط پزشک معالج افزایش یابد. حداکثر مصرف روزانه برای افراد بالاتر از 15 سال، 1200 میلی‌گرم (6 قرص) می‌باشد. حداکثر مصرف روزانه برای افراد 12 تا 15 سال 1000 میلی‌گرم ( 5 قرص) می‌باشد.

• کودکان 6 تا 12 سال: مقدار شروع نصف قرص (100 میلی‌گرم) دو بار در روز اول می‌باشد. ممکن است مقدار دارو بر اساس نیاز بیمار توسط پزشک معالج افزایش یابد. حداکثر مصرف روزانه برای کودکان 6 تا 12 سال 1000 میلی‌گرم (5 قرص) می‌باشد.

• کودکان کمتر از 6 سال: مقدار مصرف دارو بر اساس کیلوگرم وزن بدن فقط طبق دستور پزشک تعیین گردد.

• تهوع ، استفراغ ، سرگیجه ، خواب آلودگی، یبوست ، خشکی دهان یا بی ثباتی

• در صورت داشتن هر گونه عوارض جانبی جدی فوراً به پزشک خود اطلاع دهید، از جمله: سردردهایی که شدید هستند یا از بین نمی روند، علائم مشکلات کبدی (مانند حالت تهوع/استفراغی که متوقف نمی شود، از دست دادن اشتها، درد معده / شکم زردی چشم / پوست ، ادرار تیره )، علائم مشکلات کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار)، زخم های دهان ، غش ، ضربان قلب سریع/آهسته/نامنظم، حرکات غیرمعمول چشم (نیستاگموس)، تغییرات بینایی (مانند تاری ) بینایی )، درد مفاصل ، تورم مچ پا / پا، درد / قرمزی / تورم بازوها یا پاها، بی حسی / سوزن سوزن شدن دست ها / پاها، علائم سطوح پایین سدیم در خون (مانند خواب آلودگی شدید، ذهنی / تغییرات خلقی از جمله گیجی، تشنج).

• واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال، در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی ، از جمله: بثورات پوستی ، خارش / تورم (به ویژه در صورت / زبان / گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی ، فوراً به پزشک کمک کنید.

نکته: در صورت مشاهده هر کدام از این علائم حتما به پرشک خود اطلاع دهید.

• برخی از ضد قارچ های آزول (ایزاووکونازونیوم، وریکونازول )

• اورلیستات

• مهارکننده های MAO ( ایزوکاربوکسازید ، لینزولید ، متاکسالون ، متیلن بلو، موکلوبمید، فنلزین ، پروکاربازین ، رازاگیلین ، سافینامید، سلژیلین، ترانیل سیپرومین ) خودداری کنید. 

• آنتی بیوتیک های ماکرولید (مانند اریترومایسین )

• ریفامایسین ها (مانند ریفابوتین )

• آرتمتر/لومفانترین

• ضد انعقادها مانند آپیکسابان ، ریواروکسابان

• مسدود کننده های کانال کلسیم خاص (مانند نیفدیپین، نیمودیپین )

• نفازودون 

• NNRTI های HIV (مانند افاویرینز ، افاویرینز ) 

• پرازیکوانتل

• رانولازین

• آنتی هیستامین ها (مانند ستیریزین ، دیفن هیدرامین )

• داروهای خواب یا اضطراب (مانند آلپرازولام ، دیازپام ، زولپیدم)

• شل کننده های عضلانی 

• مسکن های مخدر (مانند کدئین، هیدروکودون )

نکته: برای جلوگیری از این تداخل، لیست تمام داروهایی که مصرف می کنید را در اختیار پزشکتان قرار دهید.

• حساسیت به داروهای دیگر: قبل از مصرف کاربامازپین ، اگر به آن حساسیت دارید، یا سایر داروهای ضد تشنج (مانند فسفنی توئین، اکسکاربازپین ، فنوباربیتال ، فنی توئین، پریمیدون ) یا داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای (مانند آمی تریپتیلین ، دزیپرامین ) . یا اگر آلرژی دیگری دارید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعال (مانند سوربیتول در سوسپانسیون) باشد که می تواند باعث واکنش های آلرژیک یا سایر مشکلات شود. برای اطلاعات بیشتر با داروساز خود صحبت کنید.

• مصرف کاربامازپین در دوران بارداری: در دوران بارداری، این دارو باید فقط در صورت نیاز مصرف شود. ممکن است به جنین آسیب برساند. با این حال، از آنجایی که تشنج‌های درمان‌نشده یک بیماری جدی است که می‌تواند به زن باردار و جنین داخل رحم او آسیب برساند، مصرف این دارو را متوقف نکنید، مگر اینکه پزشکتان تجویز کند. اگر قصد بارداری دارید، باردار می شوید یا فکر می کنید ممکن است باردار باشید، فوراً با پزشک خود در مورد فواید و خطرات استفاده از این دارو در دوران بارداری صحبت کنید. اگر باردار هستید، مراقبت های دوران بارداری که شامل آزمایش هایی برای نقایص مادرزادی است توصیه می شود. از آنجایی که قرص‌های ضدبارداری ، چسب‌ها، ایمپلنت‌ها و تزریق‌ها ممکن است در صورت استفاده با این دارو کارایی نداشته باشند، در مورد اشکال قابل اطمینان کنترل بارداری با پزشک خود صحبت کنید.

• مصرف کاربامازپین در دوران شیردهی: این دارو به شیر مادر منتقل می شود . قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.

• مصرف کاربامازپین در سالمندان: افراد مسن ممکن است نسبت به عوارض جانبی این دارو، به ویژه گیجی، بی ثباتی، یا ضربان قلب نامنظم حساس تر باشند. گیجی و بی ثباتی می تواند خطر افتادن را افزایش دهد. افراد مسن نیز ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ایجاد نوعی عدم تعادل مواد معدنی (سطح پایین سدیم در خون) باشند، به خصوص اگر از " قرص های آب " ( ادرار آور ) نیز استفاده می کنند.

• مصرف کاربامازپین در کودکان: کاربامازپین دارویی است که برای درمان انواع مختلف تشنج در کودکان استفاده می شود. این دارو همچنین می تواند برای درمان برخی از انواع دردهای عصبی در کودکان استفاده شود.

• کاربامازپین یک مهارگر کانال سدیمی است و ترجیحاً مجاری وابسته به ولتاژ سدیمی را مهار می‌کند، همچنین می‌تواند باعث رهاسازی سروتونین از وزیکول‌ها بداخل سیناپس شود و مهارگر بازجذب این آمین عصبی نیز است.

• در دمای اتاق به دور از نور و رطوبت نگهداری شود. 

• قبل از انجام عمل جراحی، در مورد تمام محصولاتی که استفاده می کنید (از جمله داروهای تجویزی ، داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) به پزشک یا دندانپزشک خود اطلاع دهید.

• در حین استفاده از این دارو از خوردن گریپ فروت یا نوشیدن آب گریپ فروت خودداری کنید، مگر اینکه پزشک یا داروساز شما بگوید که ممکن است این کار را با خیال راحت انجام دهید. گریپ فروت می تواند احتمال عوارض جانبی این دارو را افزایش دهد. از دکتر یا داروساز خود برای جزئیات بیشتر بپرسید.

• این دارو به ندرت باعث اختلالات خونی بسیار جدی ( کم خونی آپلاستیک ، آگرانولوسیتوز ) شده است. پزشک شمارش خون شما را برای به حداقل رساندن احتمال بروز این عوارض جانبی کنترل می کند. تمام قرارهای پزشکی و آزمایشگاهی را رعایت کنید. در صورت بروز هر یک از این عوارض نادر اما بسیار جدی فوراً به پزشک کمک کنید: علائم عفونت (مانند گلودرد که از بین نمی‌رود، تب، غدد لنفاوی متورم )، ضعف غیر معمول / خستگی، تنگی نفس، یا آسان خونریزی / کبودی

• این دارو ممکن است شما را نسبت به نور خورشید حساس تر کند. زمان خود را در آفتاب محدود کنید. از اتاق های برنزه کننده و لامپ های آفتابی خودداری کنید. هنگام بیرون از منزل از کرم ضد آفتاب استفاده کنید و لباس محافظ بپوشید. اگر دچار آفتاب سوختگی یا تاول /قرمزی پوست شدید فوراً از پزشک کمک بگیرید.

• این دارو ممکن است باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شما شود. تا زمانی که علایم برطرف نشده  رانندگی نکنید، از ماشین آلات استفاده نکنید و کارهایی را که نیاز به هوشیاری دارند انجام ندهید. از مصرف نوشیدنی های الکلی خودداری کنید. 

مطلبی که مطالعه می‌کنید صرفا جنبه‌ی افزایش آگاهی دارد؛ خود درمانی و تجویز دارو با تکیه بر این مطالب جایز نیست. برای مصرف دارو حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید.