عصر غیبت
فصل: نهم
درس: دینی
کلاس: یازدهم
نام درس: عصر غیبت
دانلود متن درس نهم دینی یازدهم عصر غیبت سال تحصیلی 99-1400 عصر غیبت PDF کتاب متن درس دینی یازدهم متن فصل نهم درس دینی کلاس یازدهم نام درس عصر غیبت
حضرت مهدی دوازدهمین امام ما، در سپیده دم جمعه، نیمهٔ شعبان سال 255 ه.ق، در
سامرا متولد شد و تا سال 260 ه.ق، در کنار پدر بزرگوارش زندگی می کرد. امام حسن عسکری در این مدت، ایشان را از گزند حاکمان عباسی که تصمیم بر قتل وی داشتند، حفظ نمود و با آنکه در محاصرهٔ نیروها و جاسوسان حاکمان بود، ایشان را به بعضی از یاران نزدیک و مورد اعتماد خود نشان می داد و به عنوان امام بعد از خود معرفی می کرد.
پس از شهادت امام حسن عسکری در سال 260 ه.ق، امامت امام مهدی آغاز شد. آن حضرت از ابتدای امامت خود که تاکنون ادامه دارد، دو غیبت داشته است. اول، غیبتی که تا سال 329 ه.ق طول کشید و
غیبت صغری نامیده می شود. امام در این دوره، با اینکه زندگی مخفی داشت، اما از طریق چهارنفر از یاران صمیمی و مورد اعتماد، پیوسته با پیروان خود در ارتباط بود و آنان را رهبری می کرد. این چهار شخصیت بزرگوار به
نواب اربعه و
نواب خاص معروف اند.
شش روز مانده به درگذشت آخرین نایب، امام عصر برای ایشان نامه ای نوشت و فرمود به فرمان خداوند، پس از وی جانشینی نیست و مرحلهٔ دوم غیبت آغاز می شود. به دلیل طولانی بودن این دوره از غیبت، آن را
غیبت کبری می نامند.
غیبت امام مهدی
خداوند نعمت هدایت را با وجود امامان تمام و کامل گردانیده و راه رسیدن به رستگاری را برای انسان ها هموار ساخته است. پیامبر اکرم ، خود و امام علی را پدران امت معرفی فرموده است 3 و روشن است که دلسوزی پدر برای فرزندان خود قابل توصیف نیست. اما فرزندان ناسپاس، قدر پدران مهربان خود را نشناختند و چنان در مسیر گمراهی پیش رفتند که یازده تن از رهبران آسمانی خود را شهید کردند.
درست است که حاکمان بنی امیه و بنی عباس، ظالمانه و غاصبانه حکومت را به دست گرفته بودند، و عاملان اصلی به شهادت رساندن امامان بودند، اما بیشتر مردم تسلیم این حاکمان شده بودند و با آنان مبارزه نمی کردند و وظیفهٔ امر به معروف و نهی از منکر را انجام نمی دادند. اگر مردم آن دوره با این حاکمان ظالم، مبارزه می کردند، خلافت در اختیار امامان قرار می گرفت و آن بزرگواران، بیش از پیش مردم را به سوی توحید و عدل فرامی خواندند و جامعهٔ بشری در مسیر صحیح کمال پیش می رفت.
همان طور که در تاریخ نقل شده است، سخت گیری حاکمان بنی عباس نسبت به امام دهم و یازدهم تا حدی شدت یافته بود که آن بزرگواران را در محاصرهٔ کامل قرار داده بودند؛ زیرا آنان از اخباری که از پیامبر اکرم و سایر امامان رسیده بود، مطلع بودند.
پیامبر اکرم دربارهٔ دوازده جانشین خود با مردم سخن گفته بود و امام مهدی را به عنوان آخرین امام و قیام کننده علیه ظلم و برپا کنندهٔ عدل در جهان معرفی کرده بود. امیرالمؤمنین علی و سایر امامان نیز از آن حضرت و مأموریتی که از جانب خدا دارد، یاد کرده بودند. از این رو، حاکمان بنی عباس درصدد بودند مهدی موعود را به محض تولد به قتل برسانند.
از این رو، خداوند آخرین ذخیره و حجت خود را از نظرها پنهان کرد تا امامت در شکلی جدید و از پس پردهٔ غیبت ادامه یابد و تا فراهم آمدن شرایط برای تشکیل حکومت جهانی از نظرها پنهان باشد.این غیبت آن قدر ادامه می یابد که نه تنها مسلمانان، بلکه جامعهٔ انسانی شایستگی درک ظهور و بهره مندی کامل از وجود آخرین حجت الهی را پیدا کند.
امام علی می فرماید:
زمین از حجت خدا (امام) خالی نمی ماند. اما خداوند، به علت ستمگری انسان ها و زیاده روی شان در گناه، آنان را از وجود حجت در میانشان بی بهره می سازد.چگونگی امامت حضرت مهدی در عصر غیبت
برای درک درست رهبری امام در عصر غیبت، ابتدا باید توجه کنیم که امام را
غایب نامیده اند؛ زیرا ایشان از نظرها
غایب است، نه اینکه در جامعه حضور ندارد. به عبارت دیگر، این انسان ها هستند که امام را نمی بینند، نه اینکه ایشان در بین مردم نیست و از وضع مردم بی خبر است.
امیرالمؤمنین علی می فرماید:
حجت خداوند در میان مردم حضور دارد، از معابر و خیابان ها عبور می کند به نقاط مختلف می رود، سخن مردم را می شنود و بر جماعت مردم سلام می کند؛ تا اینکه زمان ظهور و وعدهٔ الهی و ندای آسمانی فرا می رسد. هان! آن روز، روز شادی فرزندان علی و پیروان اوستبه دلیل غایب بودن ایشان، بهره مندی از امام در عصر غیبت کاهش میی ابد.از این رو آن حضرت خود را به خورشید پشت ابر تشبیه کرده اند 2. در این دوره، نه امکان حکومت و ولایت ظاهری آن امام هست و نه امکان تشکیل جلسات درس و تعلیم معارف و احکام دین. لذا این بهره مندی، منحصر به
ولایت معنوی می شود که نیازمند به ظاهربودن بین مردم نیست. ایشان به اذن خداوند از احوال انسان ها آگاه است، افراد مستعد و به ویژه شیعیان و محبان خویش را از کمک ها و امدادهای معنوی خویش برخوردار می سازد. امام عصر در نامه ای به شیخ مفید 3، از علمای بزرگ اسلام، می فرماید:
ما از اخبار و احوال شما آگاهیم و هیچ چیز از اوضاع شما بر ما پوشیده و مخفی نیستایشان در ادامهٔ همین نامه می فرماید:
ما در رسیدگی [به شما] و سرپرستی شما کوتاهی و سستی نمی کنیم و یاد شما را از خاطر نمی بریم که اگر جز این بود، دشواری ها و مصیبت ها بر شما فرود می آمد و دشمنان، شما را ریشه کن می کردند.هم اکنون نیز امام عصر سرپرست، حافظ و یاور مسلمانان است. هدایت باطنی افراد، حل بعضی از مشکلات علمی علما، خبر دادن از پاره ای رویدادها، دستگیری از درماندگان و دعا برای مؤمنان، نمونه هایی از یاری رسانی های آن حضرت است. چه بسیارند افرادی که از یاری آن امام برخوردار می شوند، بدون آنکه ایشان را بشناسند.
بنابراین، دوره غیبت، به معنای عدم امامت امام عصر نیست، بلکه رهبری حقیقی مسلمانان هم اکنون نیز به عهده ایشان است؛ اما این رهبری را انسان های عادی حس نمی کنند؛ همان طور که برخی از انسان ها فواید خورشید پشت ابر را درنمیی ابند و مشاهده نمی کنند. اگر شب، عالم را فراگیرد و خورشید هیچ گاه طلوع نکند، آن زمان است که نعمت وجود خورشید پشت ابر نیز بر همگان روشن خواهد شد.
موعود و منجی در ادیان
پیامبران الهی، برای تحقق این وعدهٔ الهی (پیروزی حق بر باطل در آیندهٔ تاریخ) از یک طرح الهی سخن گفته اند. آنان اعلام می کنند که گرچه مستکبران نمی خواهند، اما روزی جامعهٔ بشری آمادهٔ پذیرش حق خواهد شد و یک رهبر و ولیّ تعیین شده از جانب خداوند ظهور می کند و حکومتی عادلانه در جهان تشکیل می دهد.
این عقیدهٔ اصلی همه پیامبران الهی است، اما تعلیمات هر پیامبری، جز پیامبر خاتم، پس از وی دستخوش دگرگونی شد؛ یکی از این دگرگونی ها، مربوط به چگونگی ظهور و تشکیل حکومت جهانی بود. با وجود این، همه در اصلِ الهی بودن پایان تاریخ و ظهور ولی خدا برای برقراری حکومت جهانی اتفاق نظر دارند.
موعود در اسلام
ما مسلمانان نیز مانند پیروان سایر ادیان الهی عقیده داریم که در آخرالزمان منجی انسان ها، ظهور خواهد کرد و جهان را به نهایت عدل خواهد رساند. این منجی، امام مهدی است که از نسل پیامبر اکرم می باشد.
در کتاب های حدیثی اهل سنت تأکید شده که امام
مهدی از نسل پیامبر اکرم و حضرت فاطمه است، البته آنان معتقدند که امام مهدی هنوز به دنیا نیامده است.
ما شیعیان معتقدیم که بنا بر سخنان صریح پیامبر اکرم و ائمه اطهار ، موعود و منجی انسان ها، دوازدهمین امام و فرزند امام حسن عسکری است و با توجه خاص خداوند، به حیات خود ادامه می دهد تا اینکه به اذن خداوند ظهور می کند و حکومت جهانی اسلام را تشکیل می دهد.
مشخص بودن پدر و مادر امام زمان ، این فایده را دارد که اگر ماجراجویان فریبکاری بخواهند خود را مهدی موعود معرفی کنند، به زودی شناخته می شوند و مردم هوشیار، فریب آنها را نمی خورند.
و اعتقاد به زنده بودن آن حضرت و حضور ایشان در جامعه فواید زیر را دارد:
اوّل اینکه پیروان آن حضرت، از یک سو، امام خود را حاضر و ناظر بر خود میی ابند و از سوی دیگر، آنان می توانند خواسته های خود را با امام خود همانند دوستی صمیمی در میان بگذارند و برای به دست آوردن رضایت ایشان، تلاش کنند.
دوم اینکه جامعه به صورت های گوناگون از هدایت های امام و از ولایت معنوی ایشان برخوردار می گردد.
مسئولیت های منتظران
اکنون ببینیم ما دوستان و پیروان حضرت چه وظایفی در دوران غیبت بر عهده داریم:
- تقویت معرفت و محبّت به امام:
پیامبر و امام از پدر و مادر نیز برای مؤمنان مهربان ترند و آنان که چنین معرفتی را به دست آورده اند، محبت بیشتری به پیامبر و امام دارند. پیا
مبر اکرم در سخنانی ضمن معرفی همه امامان، دربارهٔ امام عصر می فرماید:
هرکس که دوست دارد خدا را در حال ایمان کامل و مسلمانی مورد رضایت او ملاقات کند، ولایت و محبّت امام عصر را بپذیرد
شناخت جایگاه امام در پیشگاه الهی، آشنایی با شیوهٔ حکومت داری ایشان به هنگام ظهور،آشنایی با صفات و ویژگی های ایشان در سخنان معصومین از عوامل مؤثر در معرفت و محبت به امام زمان و از بین رفتن تردیدهاست.- پیروی از فرمان های امام عصر :
منتظر حقیقی تلاش می کند که در عصر غیبت، پیرو امام خود باشد و از ایشان تبعیت کند. رسول خدا می فرماید:
خوشا به حال کسی که به حضور قائم برسد، در حالی که پیش از قیام او نیز پیرو او باشد. مراجعه به عالمان دین، عمل به احکام فردی و اجتماعی دین و مقابله با طاغوت از جمله دستورات امام زمان است که پیروان آن حضرت به دنبال انجام آن هستند. به عنوان نمونه، تشکیل حکومت اسلامی در عصر غیبت و برکنارکردن حاکمان ستمگر یکی از علائم پیروی از امام عصر است. - آماده کردن خود و جامعه برای ظهور:
منتظر، عصر غیبت را عصر آماده باش برای یاری امام، تلقی می کند و خود را سربازی برای یاری آن حضرت به حساب می آورد. او هرلحظه منتظر است ندای امام در جهان طنین انداز شود و مردم را برای پیوستن به حق فراخواند.
امام علی دربارهٔ کسانی که با امام بیعت می کنند، می فرماید:
امام با این شرط با آنها بیعت می کند که در امانت خیانت نکنند، پاک دامن باشند، اهل دشنام و کلمات زشت نباشند، به ظلم و ستم خون ریزی نکنند، به خانه ای هجوم نبرند، کسی را به ناحق آزار ندهند، ساده زیست باشند و بر مَرکب های گران قیمت سوار نشوند، لباس های فاخر نپوشند، به حقوق مردم تجاوز نکنند، به یتیمان ستم نکنند، دنبال شهوت رانی نباشند، شراب ننوشند، به پیمان خود عمل کنند، ثروت و مال را احتکار نکنند و در راه خدا به شایستگی جهاد نمایند.
اما چه کسانی می توانند در هنگام ظهور این ویژگی ها را داشته باشند؟
کسانی که قبل از ظهور آن امام، در صحنه فعالیت های اجتماعی و نبرد دائمی حق و باطل، در جبههٔ حق حضوری فعال داشته باشند و با ایستادگی در مقابل شیاطین درون و برون، ویژگی هایی همچون شجاعت، عزت نفس و پاک دامنی را در خود پرورانده باشند.
کسی که در عصر غیبت تنها با گریه و دعا سر کند و در صحنهٔ نبرد حق طلبان علیه مستکبران حضور نداشته باشد، در روز ظهور، به علت عدم آمادگی، مانند قوم موسی به امام مهدی خواهند گفت: تو و پروردگارت بروید و بجنگید، ما اینجا می نشینیم
همان طور که برخی جامعه شناسان گفته اند، پویایی جامعه شیعه در طول تاریخ، به دو عامل وابسته بوده است:- گذشتهٔ سرخ؛ اعتقاد به عاشورا، آمادگی برای شهادت و ایثار.
- آیندهٔ سبز؛ انتظار برای سرنگونی ظالمان و گسترش عدالت در جهان، زیر پرچم امام عصر . یاران امام، پیشتازان تحول جهانی و سازندگان تمدن اسلامی اند. هستهٔ مرکزی این یاران 313 نفر، به تعداد یاران پیامبر اکرم در جنگ بَدر هستند که بنا به فرموده امام باقر 50 نفر از آنان از زنان اند.
همچنین در احادیث آمده است که بیشتر یاران امام را جوانان تشکیل می دهند.
- دعا برای ظهور امام:
در انتظار ظهور بودن، خود از برترین اعمال عصر غیبت است؛ زیرا فرج و گشایش واقعی برای دین داران با ظهور آن حضرت حاصل می شود. امیر مؤمنان می فرماید:
منتظر فرج الهی باشید و از لطف الهی مأیوس نشوید و بدانید که محبوب ترین کارها نزد خداوند، انتظار فرج است.
لازمهٔ این انتظار، دعا برای ظهور امام عصر است.
نگاهی به جامعه مهدوی
امام عصر زمانی ظهور می کند که مردم جهان از همهٔ مکتب های غیرالهی و مدعیان برقراری عدالت در جهان ناامید شده اند و با تبلیغی که منتظران واقعی کرده اند، دل های مردم به سوی آن منجی الهی جلب شده است. بیشتر مردم همین که ندای امام و طرفداران ایشان را می شنوند، با شوق به سوی امام می شتابند. اما مستکبران و ظالمان در مقابل امام می ایستند که در نهایت شکست می خورند و حکومت جهانی امام تشکیل می شود. با تشکیل حکومت امام عصر همهٔ اهداف انبیا تحقق میی ابد. در میان این اهداف به چند مورد آن اشاره می کنیم:
- عدالت گستری: پیامبر اکرم فرمود: با ظهور امام عصر خداوند زمین را از قسط و عدل پر خواهد کرد، بعد از اینکه از ظلم و جور پر شده باشد
در جامعهٔ مهدوی، قطب مرفه و قطب فقیر، طبقهٔ مستکبر و طبقهٔ مستضعف وجود ندارد. امام باقر درباره وضعیت اقتصادی مردم پس از ظهور، می فرماید: آنچنان میان مردم مساوات برقرار می کند که نیازمندی پیدا نخواهد شد تا به او زکات داده شود. - آبادانی: برکت و آبادانی همهٔ سرزمین ها را فرا می گیرد. برای مثال، اگر کسی سرزمین های بین عراق و شام را که بسیاری از قسمت های آن در حال حاضر کویری است، بپیماید، همه را سرسبز و خرم خواهد دید.
- شکوفایی عقل و علم: این دوران زمان کامل شدن عقل های آدمیان است و با لطف و توجه ویژه ای که امام زمان به همه انسان ها می کند عقل آنان کامل می شود.
- امنیت کامل: در آن دوران، اگر کسی از شرق یا غرب عالم، شب یا روز، زن یا مرد و به تنهایی به سمت دیگر حرکت کند، احساس ناامنی و ترس نمی کند 1، از دزدی اموال و ثروت دیگران خبری نیست.
- فراهم شدن زمینۀ رشد و کمال: از همهٔ موارد فوق مهم تر اینکه، در جامعهٔ مهدوی زمینه های رشد و تکامل همهٔ افراد فراهم است. انسان ها بهتر می توانند خدا را بندگی کنند، فرزندان صالح به جامعه تقدیم نمایند و خیرخواه دیگران باشند. بدین ترتیب، انسان ها به هدفی که خدا در خلقت برای آنها تعیین کرده، بهتر و آسان تر می رسند.
متن درس های دیگر (دینی یازدهم)
 | دانلود متن درس اول دینی هدایت الهی سال تحصیلی 99-1400 هدایت الهی PDF کتاب متن درس دینی یازدهم متن فصل اول درس دینی نام درس هدایت الهی |
+ ادامه مطلب | دانلود متن درس دوم دینی تداوم هدایت سال تحصیلی 99-1400 تداوم هدایت PDF کتاب متن درس دینی یازدهم متن فصل دوم درس دینی نام درس تداوم هدایت |
+ ادامه مطلب | دانلود متن درس سوم دینی معجزه جاویدان سال تحصیلی 99-1400 معجزه جاویدان PDF کتاب متن درس دینی یازدهم متن فصل سوم درس دینی نام درس معجزه جاویدان |
+ ادامه مطلب | دانلود متن درس چهارم دینی مسئولیت های پیامبر سال تحصیلی 99-1400 مسئولیت های پیامبر PDF کتاب متن درس دینی یازدهم متن فصل چهارم درس دینی نام درس مسئولیت های پیامبر |
+ ادامه مطلب | دانلود متن درس پنجم دینی امامت، تداوم رسالت سال تحصیلی 99-1400 امامت، تداوم رسالت PDF کتاب متن درس دینی یازدهم متن فصل پنجم درس دینی نام درس امامت، تداوم رسالت |
+ ادامه مطلب | دانلود متن درس ششم دینی پیشوایان اسوه سال تحصیلی 99-1400 پیشوایان اسوه PDF کتاب متن درس دینی یازدهم متن فصل ششم درس دینی نام درس پیشوایان اسوه |
+ ادامه مطلب | دانلود متن درس هفتم دینی وضعیت فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مسلمانان، پس از رسول خدا سال تحصیلی 99-1400 وضعیت فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مسلمانان، پس از رسول خدا PDF کتاب متن درس دینی یازدهم متن فصل هفتم درس دینی نام درس وضعیت فرهنگی، اجتماعی و سیاسی مسلمانان، پس از رسول خدا |
+ ادامه مطلب | دانلود متن درس هشتم دینی احیای ارزش های راستین سال تحصیلی 99-1400 احیای ارزش های راستین PDF کتاب متن درس دینی یازدهم متن فصل هشتم درس دینی نام درس احیای ارزش های راستین |
+ ادامه مطلب | دانلود متن درس نهم دینی عصر غیبت سال تحصیلی 99-1400 عصر غیبت PDF کتاب متن درس دینی یازدهم متن فصل نهم درس دینی نام درس عصر غیبت |
+ ادامه مطلب | دانلود متن درس دهم دینی مرجعیت و ولایت فقیه سال تحصیلی 99-1400 مرجعیت و ولایت فقیه PDF کتاب متن درس دینی یازدهم متن فصل دهم درس دینی نام درس مرجعیت و ولایت فقیه |
+ ادامه مطلب | دانلود متن درس یازدهم دینی عزّت نفس سال تحصیلی 99-1400 عزّت نفس PDF کتاب متن درس دینی یازدهم متن فصل یازدهم درس دینی نام درس عزّت نفس |
+ ادامه مطلب | دانلود متن درس دوازدهم دینی پیوند مقدس سال تحصیلی 99-1400 پیوند مقدس PDF کتاب متن درس دینی یازدهم متن فصل دوازدهم درس دینی نام درس پیوند مقدس |
+ ادامه مطلب
